Σχολείο- Ο ρόλος της Συμβουλευτικής ψυχολογίας στην εκπαίδευση

Πριν να αναφερθώ στην εφαρμογή της συμβουλευτικής ψυχολογίας στην εκπαίδευση, καλό θα ήταν να εισάγω μια γενική εικόνα για τη Συμβουλευτική στα πλαίσια της οποίας διαμορφώνεται η ανθρωπιστική εκπαίδευση.

Κυριος στόχος της συμβουλευτικής ψυχολογίας είναι να βοηθήσει τον άνθρωπο στην αναγνώριση και αποδοχή των σκέψεων, των συναισθημάτων και της συμπεριφοράς του προκειμένου να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις δυσκολίες που συναντά. Ο ρόλος της συμβουλευτικής ψυχολογίας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο χώρο της εκπαίδευσης. Η σημερινή κοινωνική πραγματικότητα, καθιστά αναγκαία την ανθρώπινη διάσταση της εκπαίδευσης. Η ανθρωπιστική εκπαίδευση επιδιώκει να βοηθήσει τους μαθητές να αναπτύξουν τις δυνατότητές τους και να γίνουν ενεργοποιημένα και ολοκληρωμένα πρόσωπα. Παράλληλα, τα δυσκολότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας άνθρωπος στη ζωή του είναι διαπροσωπικής φύσεως. Καλό θα ήταν το σχολείο να βοηθά τα παιδιά να αναπτύσσουν τις απαραίτητες δεξιότητες για τη δημιουργία και τη διατήρηση επιτυχημένων διαπροσωπικών σχέσεων.

Ο ρόλος των εκπαιδευτικών συνοπτικά, είναι να βοηθήσουν τους μαθητές να γίνουν ενεργά μέλη της τάξης, του σχολείου και της κοινωνίας, να εξελιχθούν σε άτομα με θετικές αξίες με χρήσιμες ικανότητες και με υψηλή αυτοεκτίμηση.

Σύμφωνα με τον C.Rogers, οι εκπαιδευτικοί αναλαμβάνουν το ρόλο του προσώπου που θα βοηθήσει τους μαθητές να προοδεύσουν ψυχολογικά, συναισθηματικά και γνωστικά.  Μια εποικοδομητική ατμόσφαιρα συζήτησης εκπαιδευτικού-μαθητή διακρίνεται σε τέσσερα στοιχεία:

—Ο Δάσκαλος δείχνει ζεστασιά και ανταποδοτικότητα, εκφράζει ειλικρινές ενδιαφέρον και αποδέχεται το μαθητή, ως πρόσωπο

–Η συμβουλευτική σχέση χαρακτηρίζεται από αποδοχή και επιτρέπει την έκφραση συναισθημάτων

–Ο μαθητής είναι ελεύθερος να εκφράσει τα συναισθήματά του.

–Η συμβουλευτική σχέση είναι απαλλαγμένη από κάθε είδους πίεση ή εξαναγκασμό.

Για τον Maslow η ελευθερία, της έρευνας και της μάθησης, η εντιμότητα, η ειλικρίνεια, και η αρμονία και  στις διαπροσωπικές σχέσεις είναι πολύ σημαντικές, αφού η απουσία τους καθιστά αδύνατη την ικανοποίηση των βασικών αναγκών.

Πρώτιστο μέλημα του εκπαιδευτικού είναι η μέριμνα να ικανοποιήσει τις βασικές ανάγκες των μαθητών, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να λειτουργήσουν σε ανώτερα επίπεδα.

Οι μαθητές είναι πιο πιθανό να παρακινηθούν προς την ικανοποίηση των αναγκών τους για εκτίμηση και αυτοπραγμάτωση όταν αισθάνονται ότι οι βιολογικές τους ανάγκες είναι πλήρεις και όταν έχουν την αίσθηση ότι ανήκουν σε μία ομάδα. Η εξέλιξη γίνεται κατανοητή ως το αποτέλεσμα μιας σειράς περιστάσεων οι οποίες προσφέρουν ελεύθερη επιλογή, ανάμεσα στην ελκυστικότητα και στους κινδύνους ασφαλείας και εξέλιξης. Απαραίτητες προυποθέσεις για να μπορέσει ο εκπαιδευτικός να λειτουργήσει βοηθητικά είναι η ειλικρίνεια και η γνησιότητά του.

Πηγές:

1) Gottman J., Ησυναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών. Πως να μεγαλώσουμε παιδιά με συναισθηματική νοημοσύνη.Επιμέλεια Χ. Χατζηχρήστου, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2000

2) Μαλικιώση-Λοίζου Μ., Η συμβουλευτική Ψυχολογία στην Εκπαίδευση: Από τη θεωρία στην πράξη, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2001

Advertisement